Prawa i obowiązki komornika – podstawa prawna
Uprawnienia oraz obowiązki osoby wykonującej zawód komornika reguluje ustawa z dnia 22 marca 2018 o komornikach sądowych i egzekucji. Zgodnie z ustawą, komornik sądowy w Polsce ma status funkcjonariusza publicznego.
Obowiązki związane z zawodem komornika – co do nich należy?
Komornik podczas wykonywania swojego zawodu jest zobowiązany do tego, by wykonywać czynności w zgodzie z obowiązującymi:
- przepisami prawa,
- wyrokami sądów,
- zarządzeniami organów nadzoru administracyjnego
- zasadami etyki zawodowej.
Ponadto, jest on zobowiązany do zachowania tajemnicy zawodowej w kwestiach dotyczących spraw, które prowadzi.
Podczas wykonywania obowiązków służbowych poza swoją kancelarią, komornik jest zobowiązany do legitymowania się za pomocą identyfikatora; z drugiej strony, ma on prawo legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości.
Na komorniku ciąży również obowiązek przestrzegania terminów przekazywania egzekwowanych należności wierzycielowi.
Do obowiązków wynikających z wykonywania zawodu należy również coroczne składanie oświadczenia majątkowego.
Co ważne, komornik ma zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, sprawowania funkcji takich, jak członkostwo w zarządzie czy radzie nadzorczej oraz posiadania więcej niż 10% akcji w spółkach prawa handlowego.
Dodatkowa aktywność zawodowa komornika może być związana jedynie z działalnością dydaktyczną bądź naukową.
W przypadku występowania w charakterze strony lub uczestnika postępowania, komornik ma obowiązek powiadomienia o tym fakcie prezesa danego sądu rejonowego.
Komornik jest zobowiązany do niezwłocznego naprawienia wyrządzonej na skutek działania niezgodnego z obowiązującym prawem szkody. W związku z tym, na komorniku ciąży obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC).
Nie tylko obowiązki – co wchodzi w zakres praw osoby wykonującej zawód komornika
W ramach wykonywanych obowiązków, tzn. przeprowadzania egzekucji na dłużnikach, komornik ma prawo do zajmowania:
- wynagrodzeń z tytułu umowy o pracę – max. 50% miesięcznego wynagrodzenia, w przypadku długów alimentacyjnych jest to 60%. Co ważne, kwota wolna od zajęcia jest równa wysokości wynagrodzenia minimalnego.
- wynagrodzeń z tytułu umowy zlecenia/umowy o dzieło (tzw. umów cywilnoprawnych) – w tym przypadku nie istnieje kwota wolna od zajęcia, choć jeśli dłużnik wykaże, że wynagrodzenie to stanowi jego jedyne źródło utrzymania, komornik może zastosować taki sam limit jak w przypadku umowy o pracy.
- środków na rachunku firmowym dłużnika (ale nie konta firmowego spółki!) – do wysokości zadłużenia. Komornik nie może jednak zająć kwot przeznaczonych na takie wydatki, jak: wynagrodzenia pracowników, alimenty.
- środków na koncie osobistym – do wysokości kwoty wolnej od zajęcia.
Ponadto, komornik jest uprawniony do przeprowadzania egzekucji z nieruchomości, rzeczy ruchomych, wierzytelności oraz praw majątkowych o innym charakterze.
Komornik nie może z kolei zająć należących do dłużnika: przedmiotów urządzenia domowego, żywności, opału, zwierząt zapewniających wyżywienie rodzinie dłużnika, ubrań itd. oraz takich źródeł dochodu, jak: zasiłki, dodatki rodzinne, alimenty.