Licytacje komornicze są jednym z etapów postępowania egzekucyjnego, prowadzonego przez komornika. Przeprowadzane są wtedy, gdy wierzyciel zgłosi wyraźny pisemny wniosek w takim zakresie a pozostałe sposoby egzekucji należności nie przyniosły oczekiwanego efektu w postaci spłaty kwoty zadłużenia. Odbywają się na podstawie przepisów, dzięki którym prawa i obowiązki dłużnika, osób, mogących rościć prawa do przedmiotu licytacji oraz osób, biorących udział w aukcji są ściśle określone. Udział w licytacji komorniczej wiąże się z okazją nabycia ruchomości bądź nieruchomości w kwocie obniżonej w odniesieniu do wartości rynkowej, należy jednak spełnić kryteria, uprawniające do udziału w licytacji, a licytowany przedmiot nie powinien być obciążony ewentualnym sprzeciwem osób, posiadających prawo jego posiadania i użytkowania.
Komornik, czyli funkcjonariusz, prowadzący licytację
Komornik jest funkcjonariuszem publicznym, działającym przy Sądzie Rejonowym, podlegający Prezesowi Sądu Rejonowego oraz zajmujący się prowadzeniem postepowań wyjaśniających i egzekucyjnych wobec osób zadłużonych. Komornik jest organem egzekucyjnym prowadzącym postępowanie egzekucyjne wobec dłużnika, który nie wyraził chęci spłaty zadłużenia, unikał obowiązku zapłaty oraz celowo ignorował wezwania do uiszczenia należności. Komornik sądowy, stosuje przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks Postepowania Cywilnego (Dz. U. z 2020.0.1575 z późn. zm.) oraz przepisy szczególne.
Licytacja komornicza ostatnim etapem postępowania egzekucyjnego
Aby doszło do licytacji, musi został wszczęte postępowanie egzekucyjne wobec dłużnika. Określa się tytuł egzekucji, który w drodze nadania klauzuli wykonalności przez organ sądowy staje się tytułem wykonawczym. Można rozpocząć postępowanie egzekucyjne, polegające na próbie nawiązania kontaktu z dłużnikiem. Komornik może kontaktować się poprzez list polecony, telefonicznie bądź osobiście. Jeśli wolą wierzyciela jest zajęcie oszczędności lub bieżących środków finansowych dłużnika, komornik dokonuje egzekucji należności. Jeżeli natomiast nie jest to możliwe, a dłużnik nie wyraża chęci dobrowolnej spłaty należności, komornik może przystąpić do zajęcia ruchomości lub nieruchomości, będących własnością dłużnika, o ile zawnioskował o to wierzyciel. Licytacja komornicza jest formą sprzedaży publicznej ruchomości i nieruchomości, należących do dłużnika. Może wziąć w niej udział każda osoba fizyczna i prawna, która spełni warunki, określone w obwieszczeniu o licytacji komorniczej.
Kto i na jakich zasadach może wziąć udział w licytacji komorniczej?
Warunkiem udziału w licytacji komorniczej jest ukończenie osiemnastego roku życia, posiadanie dowodu osobistego, bądź paszportu (dokumentu ze zdjęciem, potwierdzającego tożsamość) oraz wpłata rękojmi w kwocie 10% wartości licytowanej ruchomości lub nieruchomości. Wadium powinno zostać wpłacone na rachunek bankowy kancelarii komorniczej. Rękojmia, wpłacona przez uczestników licytacji komorniczej, którym nie udało się wygrać aukcji zwracana jest uczestnikom licytacji w kwocie równej do kwoty wpłaconej.
Licytacje komornicze – jak się dowiedzieć?
Obwieszczenie o licytacji zamieszcza komornik sądowy w ogólnodostępnym portalu ogłoszeniowym Krajowej Rady Komorniczej, w budynku Sądu Rejonowego, któremu podlega, na stronie internetowej tego Sadu oraz dodatkowo może ono zostać zamieszczone na stronie internetowej swojej kancelarii komorniczej, jak też na tablicy ogłoszeń tejże kancelarii. W obwieszczeniu określone powinny być informacje o dłużniku oraz przedmiocie licytacji (dla przykładu, jeśli przedmiotem licytacji jest mieszkanie, w treści obwieszczenia powinny znaleźć się informacje, dotyczące nr księgi wieczystej oraz wartość ew. udziału będącego przedmiotem licytacji, a w dalszej kolejności ew. metrażu lokalu, jego lokalizacji, usytuowania na danej kondygnacji budynku, stanu technicznego oraz ilości pomieszczeń). W obwieszczeniu uwzględnia się datę i miejsce przeprowadzenia licytacji komorniczej (najczęściej jest to biuro kancelarii, budynek sądowy lub przestrzeń, związana z przedmiotem licytacji).
Jak przebiegają licytacje komornicze i co może być przedmiotem licytacji?
Licytacje komornicze prowadzone są przez komornika pod nadzorem Sądu, przy udziale licytantów, poprzez przebicia od kwoty wywoławczej, stanowiącej 2/3 wartości przedmiotu postępowania. Dłużnik ma prawo wykupienia przedmiotu licytacji po cenie wywoławczej. Jeżeli w drodze pierwszej licytacji przedmiot nie znajdzie nabywcy, licytacja odbywa się po raz drugi od kwoty wywoławczej, równej 50% wartości przedmiotu, na podstawie wyceny rzeczoznawcy. Kwota przybita, stanowiąca wartość nabytą przedmiotu aukcji powinna być wpłacona w co najmniej 20% wartości tego samego dnia, pozostała część dnia następnego.